Wykaz tematyk badawczych
Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych została utworzona zarządzeniem Nr 20 Rektora Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie z dnia 24 kwietnia 2019 roku.
Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych zapewnia kształcenie doktorantów w zakresie tworzących ją sześciu dyscyplin: filozofii, historii, językoznawstwa, literaturoznawstwa, nauk o kulturze i religii, sztuk plastycznych i konserwacji dzieł sztuki zgodnie ze standardami współczesnej humanistyki. W jej programie kształcenia, odpowiadającemu 8. poziomowi Polskiej Ramy Kwalifikacyjnej, położono nacisk na uzyskanie przez doktorantów wysokich kompetencji badawczych, pozwalających na samodzielne prowadzenie badań naukowych, formułowanie problemów badawczych, stosowanie nowoczesnych technik i narzędzi w procesie badawczym, komunikowanie się w międzynarodowym i krajowym środowisku naukowym. Szkoła wyposaża doktorantów w umiejętności, które pozwolą na skuteczną realizację indywidualnego projektu badawczego pod opieką promotora. Oprócz uzyskania przez doktorantów wysokich kompetencji badawczych i znaczącej samodzielności naukowej, Szkoła zapewnia uzyskanie dodatkowych kwalifikacji istotnych dla badacza, odpowiadających wymogom pracy poza środowiskiem naukowym oraz współpracę z otoczeniem społecznym.
Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych kształci młodych naukowców w następujących dyscyplinach naukowych i obszarach badawczych:
Jest najogólniejszą dziedziną refleksji nad rzeczywistością, bytem (ontologia), poznaniem (epistemologia) i wartościami (aksjologia). Badania filozoficzne poszerzają horyzonty umysłowe i służą budowaniu racjonalnego obrazu świata. Uczą logicznego i niezależnego myślenia, krytycyzmu, analizy i rozwiązywania problemów, prowadzenia dyskusji i sztuki argumentacji oraz jasnego i wyraźnego formułowania myśli.
Zajmuje się badaniem dziejów w oparciu o analizę źródeł. Objaśnia i interpretuje zdarzenia, procesy i zjawiska zachodzące w przeszłości. Przedmiotem badania historycznego są przede wszystkim działania i wytwory człowieka, a także zmiany w jego otoczeniu, jakie z tej działalności wynikają. Celem zaś poznanie przeszłości w ujęciu faktograficznym i narracyjnym oraz krytyczna refleksja nad wiedzą o przeszłych stanach świata. Historia to także badania nad ewolucją (w tym ewolucją kultury i języka), nauką o klimacie (historia klimatu) czy deep history(historia głęboka), która w badaniach nad człowiekiem i jego wytworami sięga do wymiaru neurobiologicznego.
Rozpoznaje, opisuje i wyjaśnia w sposób twórczy, etyczny i interdyscyplinarny zjawiska językowe w nierozerwalnym związku z ich uwarunkowaniami społecznymi, kulturowymi i cywilizacyjnymi. Przedmiot badań stanowi język, który jest dla językoznawcy narzędziem i wyrazem życia publicznego, a jego analiza, oparta na refleksji humanistycznej i społecznej, służy pogłębieniu samoświadomości badacza oraz prowadzi do rozwiązywania problemów istotnych dla wspólnoty akademickiej i całych społeczeństw.
Jest szeroko rozumianą nauką o literaturze. Bada procesy historycznoliterackie, twórczość rodzimych i obcych pisarzy, specyfikę i recepcję tekstów literackich, a także formułuje teorie i metodologie badań literackich. Wchodząc w rozliczne związki z innymi dziedzinami naukowymi, stwarza interdyscyplinarną i pozbawioną kulturowych granic przestrzeń badawczą, która staje się miejscem autorefleksji badacza, dyskusji na temat wartości literatury dawnej i współczesnej oraz jej roli w kształtowaniu nowoczesnego społeczeństwa.
Zajmują się refleksją dotyczącą wybranych dziedzin i obszarów kultury oraz krytyczną analizą zjawisk i tekstów kultury. Mają one charakter interdyscyplinarny czerpiąc z dorobku antropologii kultury i kulturoznawstwa. Badania prowadzone ich w ramach uwzględniają zagadnienia związane z kulturą tradycyjną, materialnym i niematerialnym dziedzictwem kulturowym, przemianami społeczno-kulturowymi, mniejszościami narodowymi i etnicznymi, komunikacją międzykulturową oraz kulturą współczesną (kulturą popularną, cyfrową i wizualną).
Jako dyscyplina artystyczna obejmuje szeroko rozumianą problematykę wizualności, w tym projektowanie, komunikację wizualną, a nade wszystko twórczość artystyczną, którą traktuje jako narzędzie badania/poznania rzeczywistości, jej morfologicznej i semantycznej istoty. Jako obszar twórczego namysłu nad wybranymi aspektami natury, człowieka, społeczeństwa, kultury, polityki, religii, współtworzy i poszerza kulturowe dziedzictwo narodu. Poprzez zastosowanie (także hybrydowe, interdyscyplinarne) klasycznych i współczesnych mediów sztuki, różnych konwencji, środków wyrazu i strategii artystycznych, daje także szerokie pole do samorealizacji osobowości twórczej.