Kandydatko! Kandydacie! Znasz język rosyjski? Znasz język ukraiński? Rozważasz kontynuację edukacji na studiach II stopnia? Zapraszamy zatem na WSCHODNIOSŁOWIAŃSKIE STUDIA TRANSLATORYCZNE. Jeśli interesuje Cię tłumaczenie tekstów pisemnych, np. dokumentów urzędowych, tekstów użytkowych lub literatury pięknej, fascynujesz się pracą tłumacza ustnego albo tłumaczeniem audiowizualnym, to te studia są dla Ciebie. Program kształcenia został opracowany z myślą o osobach studiujących te języki jako obce oraz rodzimych użytkownikach języka rosyjskiego i/lub ukraińskiego.

O językach, tłumaczach i tłumaczeniu słów kilka

Procesy globalizacyjne, zagraniczne wojaże, migracja z przyczyn rodzinnych, ekonomicznych, uchodźctwo to czynniki, które znacznie wpływają na wzrost zapotrzebowania na tłumaczy jako specjalistów znających biegle tak język obcy, jak i kulturę jego użytkowników. To zainteresowanie, a zarazem zapotrzebowanie dotyczy również języków wschodniosłowiańskich, w tym języka rosyjskiego i języka ukraińskiego. Język rosyjski i język ukraiński coraz częściej słyszymy na ulicach miast, w urzędach, szkołach, w sferze handlowo-usługowej. W tych językach porozumiewają się obcokrajowcy odwiedzający nas krótkoterminowo, studenci zagraniczni wybierający polskie uczelnie (może jesteś jedną/jednym z nich?), biznesmeni, dyplomaci. To także przedstawiciele innych różnorodnych grup społecznych przybywający do Polski w celach zawodowych, rodzinnych albo szukający nowego miejsca i nowych perspektyw dla siebie. Są wśród nich obywatele Ukrainy, Rosji, Białorusi i innych krajów z dawnego obszaru poradzieckiego.

Kandydatko! Kandydacie! Czy wiesz, że język rosyjski jest jednym z (tylko) sześciu światowych języków kongresowych mieszczącym się w pierwszej dziesiątce najpopularniejszych języków świata? Czy wiesz też, że przez dwa ostatnie lata do Polski wjechało ponad 18 milionów osób posługujących się językiem ukraińskim, a część z nich została tu na dłużej? Czy zastanawiałaś się/zastanawiałeś się, ile dokumentów w tym czasie należało przetłumaczyć, ile razy udzielić odpowiedzi w jednym z tych dwóch języków wschodniosłowiańskich – na granicy, w szkole, przychodni, sklepie, hotelu? Znajomość języków wschodniosłowiańskich może być także przydatna podczas Twoich zagranicznych wyjazdów w kontaktach z diasporą ukraińską  i diasporą rosyjską rozsianą w wielu krajach Europy Zachodniej, w Azji oraz obu Amerykach, a nawet w Australii i Oceanii. Tymi językami posługuje się także Polonia mieszkająca za naszą wschodnią granicą.

Biegła/bardzo dobra znajomość języka rosyjskiego i/lub ukraińskiego jest dziś dużym atutem przy zatrudnieniu w urzędach różnego szczebla, branży medycznej, handlowo-usługowej, szkolnictwie, hotelarstwie, a także w służbach mundurowych. W obecnych okolicznościach państwa zacieśniają współpracę w zakresie obronności oraz bezpieczeństwa europejskiego. Tu również otwierają się nowe perspektywy zawodowe – dla młodych i ambitnych neofilologów, którzy interesują się problematyką bezpieczeństwa narodowego. Na dynamicznie rozwijającym się rynku pracy XXI wieku potrzebni są tłumacze konferencyjni (np. podczas konferencji naukowych, branżowych lub narad międzypaństwowych, spotkań miast partnerskich), środowiskowi (np. w placówkach służby zdrowia, urzędach), w tym tłumacze przysięgli (np. w sądzie, prokuraturze, policji). XX i XXI wiek to czas prężnego rozwoju kinematografii, a wraz z nią i tłumaczenia audiowizualnego (tłumaczenia filmów i innych produktów audiowizualnych).

Kandydatko! Kandydacie! Czy wiesz, że zawód tłumacza należy do jednych z najstarszych profesji, które – niezależnie od biegu historii i rozwoju cywilizacji – znajduje się w ścisłej czołówce zawodów pożądanych i powszechnie uznawanych za prestiżowe? Tłumacze byli/są potrzebni zarówno w czasach pokoju, jak i w dobie konfliktów – by wspierać komunikację międzykulturową, sprzyjać rozwojowi obustronnych kontaktów i wymianie wiedzy, a także by uczestniczyć w rozmowach stron.

Świat stawia przed tłumaczami wiele wyzwań. Od zarania dziejów tłumacze uczestniczyli w rozmowach handlowych między sąsiednimi krajami, pośredniczyli w kontaktach dyplomatycznych i kulturalnych między dworami, kształtowali światopogląd i gusta za pośrednictwem przekładanych dzieł literackich i filozoficznych traktatów. Przed wiekami tłumacze skrupulatnie tłumaczyli teksty zapisane ręcznie na pergaminie, tworząc pieczołowicie glosariusze jako prototypy słowników dwujęzycznych. Pióra z czasem zastąpiła maszyna do pisania (XIX wiek). A dziś w codziennej pracy tłumaczom pomagają nowoczesne technologie – komputery, translatory, bazy pamięci, korpusy językowe, które wspierają proces szybkiego tłumaczenia oraz ułatwiają wyszukanie ekwiwalentów. Korpusy równoległe będące częścią korpusów języków narodowych zawierają pary przekładowe odnotowane w oryginale i przekładzie. Współczesny tłumacz może korzystać z wielu cyfrowych zasobów tekstowych oraz tworzyć własne.

Przez tysiąclecia profesja tłumacza ewoluowała i ustabilizowała jako konkretny zawód (o zawodzie tłumacza mówi się dopiero od XX wieku), przekładoznawstwo (inaczej translatoryka, teoria tłumaczenia) ukształtowało się zaś jako dyscyplina naukowa, opisywana w niezwykle bogatej literaturze przedmiotu. W ostatnich dekadach zmieniło się i znaczenie wyrazu tłumacz, które obecnie oznacza również program komputerowy wspierający tłumacza-człowieka. Ciekawa jest etymologia tego kluczowego słowa oraz jego odpowiedniki w językach słowiańskich (por. ros. перевод – kalka z fr. traduction, traduire, ukr. переклад). Wiedza na temat translacji ujęta jest w ogromnej liczbie dzieł naukowych, dynamicznie rozwija się terminologia opisująca coraz to nowsze aspekty tłumaczenia i zjawisk pokrewnych (por. transcreation/transkreacja).

Kandydatko! Kandydacie! Czy wiesz, że podczas dwóch lat studiów na naszym kierunku opanujesz każde z poruszonych zagadnień w tym tekście, a zarazem nabędziesz umiejętność tłumaczenia różnorodnych gatunków tekstów (specjalistycznych, artystycznych) i w różnej formie (pisemne/ustne)? Nauczysz się też obsługi nowoczesnych narzędzi powstałych z myślą o tłumaczach. Zadbaj o swoją przyszłość zawodową już teraz, rejestrując się na wschodniosłowiańskie studia translatoryczne II stopnia. Zostań studentem naszej Uczelni w tym szczególnym jubileuszowym roku – UMCS obchodzi dziś 80-lecie swojej działalności.

Szczegółowe opisy kierunków i zasady przyjęć znajdziesz w systemie rekrutacyjnym na www.irk.umcs.pl – rejestracja startuje 17 kwietnia!

Autor: Ewa Białek