Bazgrolisz na wykładach lub lekcjach? Poznaj notowanie wizualne!

Bazgrolisz na wykładach lub lekcjach? Poznaj notowanie wizualne!

Zdarzało Ci się bazgrolić w zeszycie podczas lekcji w szkole lub w trakcie wykładów na uczelni? Czy miałeś/aś tak, że patrząc na swoje obszerne, zapisywane słowo po słowie notatki, czułeś/aś niechęć do nauki? Jeśli tak, to koniecznie wypróbuj notowanie wizualne! Notowanie stanie się zabawą, a nauka z notatek i zapamiętywanie będzie bardziej efektywne.

Czym są notatki wizualne?

Notowanie wizualne (z ang. sketchnotingsketch – szkic, noting – notowanie) to sporządzanie notatek nie tylko za pomocą pisma, ale także rysunków, ręcznej typografii, różnych kształtów i elementów wizualnych tj.: strzałki, linie, ramki, „chmurki” itd. Autorem nazwy sketchnoting jest Mike Rohde, autor książki „The Sketchnote Handbook”. Jest to pierwsze opracowanie, szeroko omawiające założenia i sposoby notowania wizualnego, które zapoczątkowało nowy globalny trend kilkanaście lat temu.

Notowanie wizualne staje się coraz bardziej popularne (także w Polsce), o czym można się przekonać, wpisując hasła notowanie wizualnenotatki wizualne lub sketchnoting na Instagramie, Pintereście, Facebooku czy w wyszukiwarce internetowej. Obecnie w Polsce profesjonalnie zajmuje się tym niewielka grupa osób (wykonują oni notatki na zamówienie, prowadzą warsztaty i piszą poradniki), natomiast setki sketchnoterów dzielą się efektami swojej pracy w Internecie.

Krótki poradnik tworzenia notatek wizualnych
  • Na środku kartki umieszczamy najważniejsze pojęcie/temat lub też tytuł książki, artykułu czy wykładu.
  • Możemy również umieścić tytuł na górze lub w lewym górnym rogu kartki, dodatkowo umieszczając go w ramce.
  • Przede wszystkim notujemy najważniejsze pojęcia, słowa-klucze. Słowa te mogą być luźnie porozrzucane na całej kartce (jeśli np. notujemy czyjś nie do końca usystematyzowany wykład lub prezentację) lub też mogą otaczać główne pojęcie. Więcej na temat struktury notatki przeczytasz w kolejnych akapitach.
  • Wybrane cytaty lub fragmenty cytatów umieszczamy w blokach tekstowych. Bloki tekstowe można umieścić w różnego rodzaju ramkach (np. chmurkach, kółkach, owalach, prostokątach itd.).
  • Wszelkiego rodzaju strzałki, odnośniki dodatkowo ułatwią uchwycenie zależności pomiędzy słowami kluczami lub blokami tekstu.
  • Używaj różnych krojów (czcionek), kolorów i wielkości liter, ale nie przesadzaj: maksymalnie 3-4 kolory, 2-3 wielkości liter. Chociaż warto wspomnieć, że są sketchnoterzy, którzy piszą wyłącznie czarnymi długopisami lub cienkopisami.
  • Staraj się pisać WIELKIMI LITERAMI.
  • Rób nie tylko symboliczne rysunki i ikonki. Możesz także „zaszaleć”, tworząc małą ilustrację (np. uproszczoną podobiznę okładki książki lub ilustrację tematu).
  • Możesz też dodać cienie do ikonek/rysunków, np. szarym flamastrem. Dzięki temu wybrane przez Ciebie treści będą bardziej uwydatnione, a notatka będzie bardziej czytelna.
  • Nie zapomnij o umieszczeniu daty sporządzenia notatki.
  • Zrób zdjęcie lub skan notatki i prześlij go sobie na maila lub zapisz na telefonie, komputerze by zawsze mieć do niej dostęp.
  • Ucz się od innych. Oglądaj tutoriale i notatki innych osób i staraj się ich naśladować. Możesz np. obejrzeć moje notatki wizualne, by się zainspirować.
Czym się różnią notatki wizualne od map myśli?

Notatki wizualne różnią się od map myśli przede wszystkim strukturą. Owszem, mogą być sporządzane w oparciu o promienistą strukturę map myśli (czyli na środku jest słowo kluczowe z otaczającymi go powiązanymi i uzupełniającymi hasłami), lecz w tym przypadku często pomija się używanie linii łączących poszczególne słowa kluczowe (ilustracja poniżej).

Natomiast najczęściej notatki wizualne są bardziej „luźnym” zbiorem zanotowanych informacji. Taka struktura określana jest jako „popcorn”. Informacje są „porozrzucane” na kartce i nie mają ściśle wyznaczonego uporządkowania, co nie znaczy, że nie możemy za pomocą strzałek lub innych symboli podkreślić ich wzajemne powiązania (jak na ilustracji poniżej).

Ten sposób rejestracji informacji sprawdza się w szczególności wtedy, kiedy tekst lub częściej czyjaś wypowiedź, np. wykład nie ma ściśle określonej struktury lub zawiera wiele dygresji i nie jesteśmy w stanie przewidzieć, co będzie dalej.

Notatki wizualne zawierają także zdecydowanie więcej elementów wizualnych. Często ilość tekstu w stosunku do ikonek, ramek i symboli równa się 50/50. Mogą być także zdecydowanie bardziej kolorowe lub po prostu kolorystycznie „nieuporządkowane”.

Notuj wizualnie – baw się i ucz!

Notując wizualnie, bardziej skupiasz się na przyswajanej treści i aktywniej słuchasz lub czytasz. Ponadto notując w ten sposób, przetwarzasz wiedzę już w trakcie sporządzania notatki – budujesz system skojarzeń i konwertujesz słowa na obrazy. Dzięki temu Twój umysł będzie bardziej efektywnie przetwarzał informacje. Pamiętaj, że notatka musi być czytelna i zrozumiała przede wszystkim dla Ciebie, dlatego wykorzystuj takie ikonki lub rysunki, które wywołują u Ciebie określone skojarzenia. 

Owocnej nauki!

 

Autor: Vadim Gierko